Ulica ciekawych wyrazów - Pastele

Do najbardziej znanych zaliczamy:

• Kredki pastelowe – składają się z czystych pigmentów z niewielką domieszką spoiwa żywicznego. Dają czyste barwy. Miękkie kredki są okrągłe, twarde – czworokątne (znane jako kredki Conté-Carrésa). Nie należy nakładać zbyt wielu warstw, gdyż słabo utrzymują się na papierze. Dużo lepiej wyglądają na szorstkim papierze.
• Sztyfty pastelowe (suche pastele)– dostępne w wersji twardej i bardziej miękkiej. Twardszych używa się do wykonania szkicu wstępnego lub wykończenia pracy. Każda praca musi być starannie utrwalona i zabezpieczona. (wg mnie najlepsze są pastele koh - i - noor)
• Pastele olejne – składają się z oleju, wosku i pigmentów. Przylegają dobrze do podłoża. Można je rozcieńczać terpentyną. (wg mnie najlepsze są pastele Pentela)

Kredki pastelowe działają zawsze miękko i z tego względu są perfekcyjnym narzędziem do przedstawiania gładkiej skóry niemowląt i ich krągłości. Kredki będą jeszcze bardziej miękkie, jeżeli rozetrzemy je palcem lub wiszerem. Pastele olejne, dzięki którym można uzyskiwać płynne i miękkie efekty, pozwalają oddać rytm ludzkiego ciała i jego układ. Pasteli olejnych nie da się tak łatwo rozcierać jak kredek pastelowych ale kreski można rozpuścić terpentyną nakładaną pędzlem SYNTETYCZNYM. Można budować rysunek delikatnymi kreskami, wówczas kolory się wymieszają. Zbyt intensywne barwy możemy złagodzić kładąc na końcu warstwę bieli.

Rozcieranie suchych pasteli i kredek pastelowych - stosujemy je by uzyskać gładkie przejścia między barwami. Zarysowane powierzchnie najlepiej rozcierać palcem lub poduszką dłoni, co dodatkowo natłuści nam papier i zwiększy jego gładkość. Cieniutka warstwa tłuszczu na naszej skórze jest naturalnym składnikiem sklejającym, przylega do pigmentu i czyni go bardziej spoistym. Przy mniejszych lub bardziej szczegółowych pracach używa się wiszerów (rozcieraków) o różnej grubości. Wyglądają one jak obustronnie zatemperowane ołówki (patrz zdjęcie niżej). Wykonane są z bardzo ciasto zwiniętych pasków papieru. Po zabrudzeniu lub stępieniu szpiców można je ostrzyc. Zwykle jeno ostrze przeznacza się do barw jasnych, drugie do ciemnych. Można je zastąpić twardymi wacikami. Większe powierzchnie można także rozcierać za pomocą ściereczki, chusteczek higienicznych czy nawet wacików kosmetycznych. Zastosowanie tej techniki daje nam efekt zamglenia.

Kolorowy papier

Prace w pastelach najlepiej robić na kolorowym papierze, który prześwituje między kreskami i w ten sposób dostarcza nam kolorowego „dodatku” do rysunku. Kolor papieru ma duży wpływ na efekt końcowy pracy. Artyści bardzo rzadko decydują się na malowanie na białym papierze. Kolorowy papier pomaga uzyskać różnorodne efekty, może współgrać z użytymi barwami lub z nimi kontrastować. W pastelach jasne barwy świetnie wypadają na ciemnym tle. Nakładane kolory nabierają intensywności. Malowanie na ciemnym tle potęguje również intensywność kontrastów i wyrazistość odbić światła.

Nakładanie koloru

Pastelami w laseczkach można malować na dwa sposoby: 

•  „na płasko” – stosujemy do malowanie dużej przestrzeni
• krawędzią – stosujemy w celu uzyskania cienkich i konkretnych linii.

Przechowywanie pasteli

Pastele w laseczkach bardzo łatwo się brudzą. Aby utrzymać je w dobrym stanie i czystości należy przechowywać je w pudełku z przegródkami lub skorzystać z bardzo starego i sprawdzonego sposobu, a mianowicie: przechowujemy je w ryżu, który absorbuje pigment z ich powierzchni. Zanim jednak umieścimy pastele w pudełku z ryżem bądź w pudełku z przegródkami, powinniśmy silnie zabrudzone laseczki wyczyścić ściereczką bądź zwilżoną gąbką.